สำนักงานคดียาเสพติด

ประวัติความเป็นมา

                    กองคดียาเสพติด จัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 16 เมษายน 2527 ตามคำสั่งกรมอัยการที่ 73/2527 มีเจตนารมณ์เพื่อให้การดำเนินคดีความผิดตามกฎหมายเกี่ยวกับยาเสพติดมีประสิทธิภาพและมีผลในการปราบปรามยิ่งขึ้น และเพื่อประโยชน์ในการติดต่อประสานงานกับหน่วยงานเกี่ยวกับการป้องกันและปราบปรามยาเสพติดทั้งในประเทศและต่างประเทศ อาศัยอำนาจตามพระราชบัญญัติพนักงานอัยการ พ.ศ.2498 มาตรา 15 อธิบดีกรมอัยการในขณะนั้น จึงได้มีคำสั่งให้ตั้งกองคดียาเสพติดขึ้นโดยให้จัดตั้งกองคดียาเสพติดขึ้นในกองคดีอาญา มีฐานะเป็นกองย่อย และมีอำนาจหน้าที่ดำเนินคดีความผิดตามกฎหมายเกี่ยวกับยาเสพติดเฉพาะคดีที่ต้องดำเนินคดีในศาลอาญา และในปีเดียวกันนั้น เมื่อวันที่ 26 กันยายน 2527 อธิบดีกรมอัยการได้มีคำสั่งให้จัดตั้งส่วนราชการเพิ่มเติมโดยแบ่งกองคดียาเสพติดเป็น 2 กอง คือ กองคดียาเสพติด 1 และกองคดียาเสพติด 2

                    ในปี 2535 สำนักงานอัยการสูงสุดได้มีคำสั่งที่ 205/2535 ลงวันที่ 21 กันยายน 2535 เรื่อง การแบ่งส่วนราชการสำนักงานอัยการสูงสุด กำหนดให้มีกองคดีเศรษฐกิจและทรัพยากรธนบุรี, กองคดียาเสพติดธนบุรี และสำนักงานคุ้มครองสิทธิและช่วยเหลือทางกฎหมายแก่ประชาชนสาขาธนบุรี

                    ในปี 2536 หลังจากกรมอัยการได้เปลี่ยนชื่อมาเป็น “สำนักงานอัยการสูงสุด” ได้มีคำสั่งสำนักงานอัยการสูงสุดที่ 80/2536 แบ่งส่วนราชการและพื้นที่ความรับผิดชอบของสำนักงานคดียาเสพติด สำนักงานอัยการสูงสุด มีอำนาจและหน้าที่ คือ ให้สำนักงานคดียาเสพติด สำนักงานอัยการสูงสุด มีอำนาจหน้าที่และรับผิดชอบการดำเนินคดีทั้งปวงอันเกี่ยวกับยาเสพติดให้โทษตามที่กฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของพนักงานอัยการหรือสำนักงานอัยการสูงสุด ซึ่งอยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลอาญา ศาลอาญาธนบุรี และศาลอาญากรุงเทพใต้ ดำเนินการเกี่ยวกับทรัพย์สินที่ได้ยึดหรืออายัดเนื่องจากเกี่ยวเนื่องกับการกระทำความผิดตามกฎหมายว่าด้วยมาตรการในการปราบปรามผู้กระทำความผิดเกี่ยวกับยาเสพติด ดำเนินกิจกรรมอื่นๆ เกี่ยวกับยาเสพติด ตลอดจนปฏิบัติงานร่วมกับหรือสนับสนุนการปฏิบัติงานของหน่วยงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องหรือที่ได้รับมอบหมาย โดยมีส่วนราชการดังต่อไปนี้

1. กองคดียาเสพติด (กอง 1)

2. กองคดียาเสพติด (กอง 2)

3. กองคดียาเสพติด (กอง 3)

4. กองคดียาเสพติดธนบุรี

5. กองคดียาเสพติดกรุงเทพใต้ (กอง 1)

6. กองคดียาเสพติดกรุงเทพใต้ (กอง 2)

                   ความรับผิดชอบของกองคดียาเสพติด 1-3 โดยถือตามเขตพื้นที่ของสถานีตำรวจนครบาลต่าง ๆ และกองบังคับการซึ่งอยู่ในเขตอำนาจของศาลอาญา (กรุงเทพเหนือ) กองคดียาเสพติดธนบุรีรับผิดชอบในเขตอำนาจศาลของอาญาธนบุรี ส่วนกองคดียาเสพติดกรุงเทพใต้ (กอง 1), (กอง 2) รับผิดชอบในเขตอำนาจของศาลอาญากรุงเทพใต้

ปี 2539 สำนักงานอัยการสูงสุดเห็นสมควรปรับปรุงระเบียบบริหารราชการของสำนักงานอัยการสูงสุดเสียใหม่ เพื่อให้การบริหารระบบราชการเหมาะสมกับภารกิจ ในการอำนวยความยุติธรรม การรักษาผลประโยชน์ของรัฐและการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนมีประสิทธิภาพเกิดประโยชน์ต่อรัฐและประชาชนยิ่งขึ้น มีความสอดคล้องกับการแบ่งส่วนราชการของส่วนราชการในกระบวนการยุติธรรมและส่วนราชการอื่นที่เกี่ยวข้อง จึงมีคำสั่งจัดระเบียบบริหารราชการและแบ่งส่วนราชการของสำนักงานอัยการสูงสุด โดยแบ่งส่วนราชการของสำนักงานคดียาเสพติดเป็นดังนี้ คือ

(ก) ฝ่ายกิจการทั่วไป สำนักงานคดียาเสพติด

(ข) สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 1-7

                   ต่อมาเมื่อ “ได้มีพระราชบัญญัติยกฐานะศาลแขวงดุสิต   ศาลแขวงตลิ่งชัน ศาลแขวงปทุมวัน และศาลแขวงพระโขนง เป็นศาลจังหวัด พ.ศ.2549” ขึ้น จึงมีการปรับปรุงอำนาจหน้าที่ความรับผิดชอบของสำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 5 เป็น “สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 5 (พระโขนง)” มีอำนาจหน้าที่รับผิดชอบการดำเนินคดียาเสพติดทั้งปวงรวมทั้งคดียาเสพติดที่อยู่ในอำนาจศาลแขวงตามที่กฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของพนักงานอัยการหรือสำนักงานอัยการสูงสุด ซึ่งอยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลจังหวัดพระโขนง โดยให้อยู่ในบังคับบัญชาของอธิบดีอัยการฝ่ายคดียาเสพติด และปรับปรุงอำนาจหน้าที่ความรับผิดชอบของสำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 7 และจัดตั้งเป็น “สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 7 (ตลิ่งชัน)”

มีอำนาจหน้าที่รับผิดชอบการดำเนินคดียาเสพติดทั้งปวงรวมทั้งคดียาเสพติดที่อยู่ในอำนาจศาลแขวงตามที่กฎหมายกำหนดให้เป็นอำนาจหน้าที่ของพนักงานอัยการหรือสำนักงานอัยการสูงสุด ซึ่งอยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลจังหวัดตลิ่งชัน โดยให้อยู่ในบังคับบัญชาของอธิบดีอัยการฝ่ายคดียาเสพติด ตั้งแต่วันที่ 2 เมษายน 2550 เป็นต้นมา

                    ดังนั้น การแบ่งส่วนราชการของสำนักงานคดียาเสพติดในปัจจุบัน มีดังนี้คือ

1. ฝ่ายกิจการทั่วไป สำนักงานคดียาเสพติด

2. สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 1 (กรุงเทพเหนือ 1)

3. สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 2 (กรุงเทพเหนือ 2)

4. สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 3 (กรุงเทพเหนือ 3)

5. สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 4 (กรุงเทพใต้)

6. สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 5 (พระโขนง)

7. สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 6 (ธนบุรี)

8. สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 7 (ตลิ่งชัน)

                   ปี พ.ศ. 2555 สำนักงานอัยการสูงสุดได้มีประกาศคณะกรรมการอัยการ เรื่อง การแบ่งหน่วยงาน และการกำหนดอำนาจหน้าที่ของหน่วยงานภายในของสำนักงานอัยการสูงสุด (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2555 ดังนี้

                   (11) สำนักงานคดียาเสพติด

                             (ก) สำนักอำนวยการ

                             (ข) สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 1 – 9

                   ประกาศ ณ วันที่ 25 พฤษภาคม 2555 และได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนที่ 50 ก ลงวันที่ 8 มิถุนายน 2555

และปี พ.ศ. 2556 สำนักงานอัยการสูงสุดได้มีประกาศคณะกรรมการอัยการ เรื่อง การแบ่งหน่วยงาน และการกำหนดอำนาจหน้าที่ของหน่วยงานภายในของสำนักงานอัยการสูงสุด (ฉบับที่ 7) พ.ศ.2556 ดังนี้

                   (11) สำนักงานคดียาเสพติด

                             (ก) สำนักอำนวยการ

                             (ข) สำนักงานอัยการพิเศษฝ่ายคดียาเสพติด 1 – 12

                   ประกาศ ณ วันที่ 10 ตุลาคม 2556 และได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 130 ตอนที่ 94 ก ลงวันที่ 17 มิถุนายน 2556