สำนักงานคดีเยาวชนและครอบครัว

ความรู้เบื้องต้นทางกฎหมายและข้อควรปฏิบัติสำหรับประชาชน ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว พ.ศ.2550

1. ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับกฎหมายนี้

นับตั้งแต่วันที่ 12 พฤศจิกายน 2550 ประเทศไทยได้มีกฎหมายที่ใช้บังคับในเรื่องความรุนแรงในครอบครัวที่เกิดขึ้นระหว่างบุคคลในครอบครัวเดียวกันเป็นการเฉพาะ อันเป็นเครื่องมือที่สำคัญอันหนึ่งในการแก้ปัญหาครอบครัว โดยกำหนดให้ผู้ที่ทราบหรือพบเห็นการกระทำความรุนแรงในครอบครัวใดก็ตาม ผู้นั้นมีหน้าที่ต้องแจ้งเหตุต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ดังนั้นทุกคนควรได้รับรู้อย่างน้อยในหลักการเบื้องต้นของกฎหมายนี้เพื่อประโยชน์ของทุกคนในครอบครัว ดังนี้

(1) ความรุนแรงในครอบครัว 

หมายถึงการกระทำต่อบุคคลในครอบครัวเดียวกันโดยเจตนาที่มีลักษณะต่อไปนี้
(1.1) การกระทำที่มุ่งร้ายต่อร่างกาย จิตใจ หรือสุขภาพของบุคคลในครอบครัว    ตัวอย่างเช่น

• การมุ่งร้ายต่อร่างกายบุคคลในครอบครัว ทุบตี เตะต่อย ขว้างปาสิ่งของทำร้ายร่างกายหรือพยายามทำร้ายร่างกาย ไม่ว่าจะมีบาดแผลหรือไม่ก็ตาม
• การมุ่งร้ายต่อจิตใจบุคคลในครอบครัว ทำร้ายจิตใจจะต้องมีผลร้ายแรงถึงขนาดเป็นผลกระทบต่อจิตใจทำให้สูญเสียการควบคุมจิตใจแม้ชั่วขณะหนึ่ง เช่น มีอาการหวาดกลัวหวาดระแวงเกินกว่าเหตุบ่อยๆ เสียสติแม้เพียงชั่วขณะ หรือเป็นโรคซึมเศร้า เป็นต้น แต่ไม่ใช่การเสียใจ เศร้าใจ คับแค้นใจ โกรธ โมโห ฉุนเฉียว โดยทั่วไป
• การมุ่งร้ายต่อสุขภาพของบุคคลในครอบครัว ทำให้เสียสุขภาพทั้งทางร่างกายและจิตใจ เช่น ผสมสารพิษให้ดื่มทำให้เจ็บป่วยหรือหมดสติ ให้เสพยาเสพติด เป็นต้น

(1.2) การกระทำที่มิได้มุ่งร้ายต่อร่างกาย จิตใจ หรือสุขภาพโดยตรง แต่ผลจากการกระทำนั้นน่าจะทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย จิตใจ หรือสุขภาพของบุคคลในครอบครัว เช่น การคุกคาม ข่มขู่หรือข่มเหงรังแกบุคคลในครอบครัวให้หวาดกลัวหวาดระแวง หรือการทอดทิ้งบุคคลในครอบครัวที่เป็นเด็ก คนป่วยเจ็บ หรือคนชราที่พึ่งตนเองไม่ได้และตนมีหน้าที่ต้องดูแล จนน่าจะทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย จิตใจ หรือสุขภาพของบุคคลในครอบครัวนั้นได้ เป็นต้น

(1.3) การบังคับหรือครอบงำผิดทำนองผิดคลองธรรมให้บุคคลในครอบครัวต้องกระทำการไม่กระทำการ หรือยอมรับการกระทำโดยมิชอบ เช่น การกักขัง บังคับหรือครอบงำให้ไปขายบริการทางเพศ ไปขอทาน ไปลักทรัพย์ ให้เกลียดชังพ่อแม่ บังคับหรือครอบงำเพื่อกระทำชำเรา เป็นต้น

(2) บุคคลในครอบครัว

หมายถึงสามีภรรยาทั้งที่จดทะเบียนสมรสและไม่ได้จดทะเบียนสมรส และทั้งที่อยู่กินกันหรือหย่าหรือแยกกัน บุตร บุตรบุญธรรม พ่อแม่ พี่น้อง ลุงป้าน้าอา ลูกเลี้ยง พ่อเลี้ยง แม่เลี้ยง เป็นต้น

(3) ความรุนแรงในครอบครัวเป็นความผิดทางอาญามีอัตราโทษจำคุกไม่เกิน หกเดือน ปรับไม่เกินหกพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ แต่เป็นความผิดที่ยอมความได้

ถ้าความผิดนั้นไม่ร้ายแรงเกินกว่าการทำร้ายร่างกายที่มีบาดแผลเลือดตกยางออก แต่ไม่ถึงกับต้องรักษาบาดแผลเกินกว่ายี่สิบวันตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๒๙๕ ซึ่งมีโทษจำคุกไม่เกินสองปี

(4) กฎหมายนี้กำหนดให้ใช้มาตรการทางสังคมเพื่อคุ้มครองสวัสดิภาพผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวให้ได้รับความปลอดภัยไม่ถูกกระทำซ้ำ และเพื่อปรับพฤติกรรมผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวไม่ให้ใช้ความรุนแรงอีกต่อไป
มาตรการทางสังคมเพื่อคุ้มครองสวัสดิภาพนี้ มี 3 ลักษณะ ได้แก่

(4.1) มาตรการคุ้มครองเบื้องต้น มาตรการนี้มุ่งให้ความช่วยเหลือในเบื้องต้นให้ทันต่อเหตุการณ์ โดยให้อำนาจพนักงานเจ้าหน้าที่ที่ได้รับแจ้งเหตุเข้าไปในเคหสถานเพื่อช่วยเหลือระงับเหตุ ช่วยเหลือให้ได้รับการเยียวยารักษาจากแพทย์หรือได้รับคำปรึกษาทางด้านจิตวิทยา สังคมสงเคราะห์ หรือทางกฎหมาย รวมทั้งตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับความรุนแรงที่เกิดขึ้นโดยละเอียดเพื่อหามาตรการคุ้มครองป้องกันและแก้ไขต่อไป 

(4.2) มาตรการคุ้มครองบรรเทาทุกข์ชั่วคราวระหว่างดำเนินคดี มาตรการนี้มุ่งคุ้มครองป้องกันไม่ให้ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวถูกกระทำซ้ำอีก เมื่อมีการร้องทุกข์ดำเนินคดีนอกจากผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวจะได้รับการคุ้มครองสวัสดิภาพเบื้องต้นแล้ว ยังจะได้รับการคุ้มครองบรรเทาทุกข์เพื่อป้องกันการกระทำซ้ำในระหว่างการสอบสวนและในระหว่างการพิจารณาคดีจนกว่าคดีจะถึงที่สุดด้วย โดยพนักงานเจ้าหน้าที่ชั้นผู้ใหญ่หรือศาลอาจสั่งให้ผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวไปรับการตรวจจากแพทย์ หรือห้ามผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวเข้าใกล้ตัว หรือห้ามเข้าไปในเคหสถานที่อยู่อาศัยขณะที่ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวพักอาศัยอยู่ ตามระยะเวลาที่เห็นสมควร  หากผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวฝ่าฝืนจะได้รับโทษทางอาญาอีกกระทงหนึ่ง

(4.3) มาตรการปรับพฤติกรรมผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัว มาตรการนี้มุ่งที่จะปรับพฤติกรรมของผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวให้ยุติการใช้ความรุนแรงกับบุคคลในครอบครัวมาตรการนี้สามารถนำมาใช้ได้ในสองกรณี โดยในกรณีที่หนึ่ง เมื่อมีการดำเนินคดีอาญาแล้วต่อมามีการยอมความ การถอนคำร้องทุกข์ หรือการถอนฟ้อง ในชั้นสอบสวนหรือในชั้นศาล ในกรณีที่สองเมื่อศาลศาลพิพากษาว่าผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวมีความผิด ศาลเห็นควรให้โอกาสปรับตัว โดยทั้งสองกรณีผู้นั้นอาจไม่ต้องรับโทษแต่ต้องยอมปฏิบัติตามเงื่อนไขในการปรับพฤติกรรมในระยะเวลาตามที่พนักงานสอบสวนหรือศาลกำหนด โดยผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวต้องเข้ารับการฟื้นฟูบำบัดทางร่างกายหรือจิตใจ การคุมความประพฤติ การละเว้นการกระทำที่เป็นต้นเหตุของความรุนแรงในครอบครัว การชดใช้เงินบรรเทาทุกข์เบื้องต้น การทำงานบริการสังคม การทำทัณฑ์บน  ตามแต่กรณี หากฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไข ผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวจะต้องถูกดำเนินคดีหรือถูกลงโทษทางอาญาต่อไป

(5) กรณีที่เด็กเป็นผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว

นอกจากเด็กจะได้รับการคุ้มครองสวัสดิภาพตามพระราชบัญญัติคุ้มครองผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว พ.ศ.๒๕๕๐ แล้วกฎหมายได้กำหนดให้ใช้มาตรการคุ้มครองเด็กสวัสดิภาพโดยเฉพาะตามพระราชบัญญัติคุ้มครองเด็ก พ.ศ.๒๕๔๖ ได้แก่มาตรการคุ้มครองสวัสดิภาพเด็กที่ถูกทำทารุณกรรม โดยกำหนดให้พนักงานเจ้าหน้าที่คุ้มครองเด็กมีอำนาจเข้าไปในเคหสถานเพื่อช่วยเหลือระงับเหตุ ช่วยเหลือให้ได้รับการเยียวยารักษาจากแพทย์หรือได้รับคำปรึกษาทางด้านจิตวิทยา สังคมสงเคราะห์ หรือทางกฎหมาย รวมทั้งตรวจสอบข้อเท็จจริงเกี่ยวกับความรุนแรงที่เกิดขึ้นโดยละเอียด และมีอำนาจแยกเด็กออกไปจากการปกครองดูแลของพ่อแม่ผู้ปกครองชั่วคราวได้เพื่อความปลอดภัยของเด็กและเพื่อหามาตรการคุ้มครองป้องกันและแก้ไขต่อไป

(6) การคุ้มครองสวัสดิภาพผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว ตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553

ในกรณีที่มีการกระทำความรุนแรงในครอบครัวขึ้นมาแล้ว และปรากฏพฤติการณ์น่าเชื่อว่าจะมีการกระทำความรุนแรงในครอบครัวซ้ำอีก ในพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.๒๕๕๓ บัญญัติให้ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวมีสิทธิ์ร้องขอให้ศาลกำหนดมาตรการคุ้มครองสวัสดิภาพได้ แต่หากผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวไม่อยู่ในสภาพหรือวิสัยที่จะร้องขอคุ้มครองสวัสดิภาพต่อศาลได้เอง กฎหมายกำหนดให้ญาติ พนักงานสอบสวน พนักงานอัยการ พนักงานเจ้าหน้าที่ หรือองค์กรซึ่งมีหน้าที่คุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก เยาวชน สตรี ผู้สูงอายุ ผู้พิการหรือทุพพลภาพ หรือครอบครัว ร้องขอคุ้มครองสวัสดิภาพต่อศาลแทนได้ โดยยื่นคำร้องขอต่อศาลเยาวชนและครอบครัวที่ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวมีถิ่นที่อยู่หรือมีภูมิลำเนาหรือศาลที่มูลเหตุดังกล่าวเกิดขึ้น ให้ออกคำสั่งกำหนดมาตรการคุ้มครองสวัสดิภาพโดยห้ามผู้ถูกกล่าวหากระทำการดังต่อไปนี้ เสพสุราหรือสิ่งมึนเมา เข้าใกล้ที่อยู่อาศัยหรือที่ทำงานของผู้ร้อง ใช้หรือครอบครองทรัพย์สินหรือกระทำการอันใดอันอาจนำไปสู่ความรุนแรงในครอบครัว เป็นระยะเวลาที่ศาลเห็นสมควรแต่ต้องไม่เกินหกเดือน และศาลอาจกำหนดให้เข้ารับการปรึกษาแนะนำจากศูนย์ให้คำปรึกษาแนะนำหรือสถานพยาบาลหรือหน่วยงานตามที่ศาลกำหนด

2. ข้อควรปฏิบัติสำหรับประชาชนทั่วไป

(1)  เฝ้าระวังและแจ้งเหตุต่อพนักงานเจ้าหน้าที่
กฎหมาย (ม.5)  กำหนดให้ผู้ที่พบเห็นหรือทราบการกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว  มีหน้าที่ต้องแจ้งเหตุต่อพนักงานเจ้าหน้าที่เพื่อให้มีการดำเนินการคุ้มครองผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว

วิธีการแจ้งเหตุ แจ้งด้วยวาจาหรือเป็นหนังสือ ทางโทรศัพท์ ทางอิเล็กทรอนิกส์หรือวิธีการอื่นใด

สถานที่รับแจ้งเหตุ ได้แก่ ศูนย์ช่วยเหลือสังคม oscc 1300 ศูนย์ปฏิบัติการเพื่อป้องกันการกระทำความรุนแรงในครอบครัว สังกัดกรมพัฒนาสังคมและสวัสดิการ  หรือสำนักงานพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์จังหวัด (พมจ.) บ้านพักเด็กและครอบครัวทุกจังหวัด หรือสถานีตำรวจทุกแห่ง ที่วาการอำเภอทุกแห่ง ที่ทำการกำนันผู้ใหญ่บ้าน หน่วยงานภาครัฐและองค์กรพัฒนาเอกชนที่มีพนักงานเจ้าหน้าที่ เช่น อบต. อบจ. เทศบาล,มูลนิธิหรือสมาคมที่ทำงานด้านเด็กสตรีและครอบครัว เป็นต้น ทั้งนี้เพื่อให้ประชาชนโดยทั่วไปได้ช่วยเหลือผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวมิให้ต้องได้รับอันตรายแก่ร่างกาย จิตใจ สุขภาพ หรืออาจถึงแก่ชีวิตได้ และไม่เพิกเฉย ไม่ถือเป็นเรื่องส่วนตัวภายในครอบครัวขอผู้อื่นอีกต่อไป

หากผู้ที่พบเห็นหรือทราบไม่แจ้งเหตุต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ ก็ไม่มีความผิดใด แต่จะทำให้พนักงานเจ้าหน้าที่ไม่ทราบเหตุและไม่อาจดำเนินการคุ้มครองสวัสดิภาพให้แก่ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวได้ทันต่อเหตุการณ์

(2) ให้ความช่วยเหลือพนักงานเจ้าหน้าที่ในการคุ้มครองผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว
สำหรับเครือข่ายภาคประชาชน หรือผู้ที่มีจิตอาสา นอกจากการเฝ้าระวังแจ้งเหตุแล้วอาจอาสาทำหน้าที่เป็นผู้ช่วยเหลือพนักงานเจ้าหน้าที่ในการคุ้มครองผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวได้ตามความจำเป็นหรือตามที่พนักงานเจ้าหน้าที่ร้องขอ เช่น ขอให้ช่วยระงับเหตุความรุนแรงในครอบครัว ช่วยจัดส่งผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวให้ได้รับการเยียวยารักษา ช่วยทำการเจรจาไกล่เกลี่ย  หรือช่วยติดตามและรายงานผลการปฏิบัติตามมาตรการคุ้มครองสวัสดิภาพ เป็นต้น

3. ข้อควรรู้และปฏิบัติสำหรับผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว

(1) แจ้งเหตุต่อพนักงานเจ้าหน้าที่

การแจ้งเหตุเพื่อให้พนักงานเจ้าหน้าที่ช่วยเหลือและดำเนินการคุ้มครองสวัสดิภาพให้แก่ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวในเบื้องต้นเช่น ช่วยเหลือระงับเหตุ ช่วยเหลือให้ได้รับการเยียวยารักษาหรือได้รับคำปรึกษาแนะนำช่วยเหลือทางด้านจิตวิทยา สังคมสงเคราะห์ หรือด้านกฎหมาย  เป็นต้น

(2) ใช้สิทธิร้องขอคุ้มครองสวัสดิภาพต่อศาลเยาวชนและครอบครัว

ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวมีสิทธิร้องขอคุ้มครองสวัสดิภาพต่อศาล
เยาวชนและครอบครัวได้ตลอดเวลาที่น่าเชื่อว่าจะมีการกระทำความรุนแรงในครอบครัวซ้ำอีก ไม่ว่าจะมีร้องทุกข์ดำเนินคดีหรือไม่ก็ตาม เพื่อให้ศาลทำการไต่สวนเมื่อพบว่าผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวมีพฤติการณ์น่าจะกระทำความรุนแรงในครอบครัวอีก ศาลมีอำนาจออกคำสั่งคุ้มครองสวัสดิภาพให้แก่ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวได้ โดยสั่งให้ผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัว
1) ห้ามเสพสุราหรือสิ่งมึนเมา
2) ห้ามเข้าใกล้ที่อยู่อาศัยหรือที่ทำงานของผู้ร้อง
3) ห้ามใช้หรือครอบครองทรัพย์สิน
4) ห้ามกระทำการใดอันอาจนำไปสู่ความรุนแรงในครอบครัว เป็นระยะเวลาที่ศาลเห็นสมควรแต่ไม่เกินหกเดือน
หากผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามคำสั่ง ศาลมีอำนาจออกหมายจับมาขังจนกว่าจะปฏิบัติตามคำสั่งแต่ไม่เกินหนึ่งเดือนได้
ในระหว่างที่มีคำสั่งคุ้มครองสวัสดิภาพ ศาลอาจสั่งให้ฝ่ายที่ต้องรับผิดจ่ายค่าอุปการะเลี้ยงดูในกรณีที่มีการจดทะเบียนสมรส หรือจ่ายเงินช่วยเหลือบรรเทาทุกข์เบื้องต้นในกรณีที่ไม่มีการจดทะเบียนสมรส ให้แก่อีกฝ่ายตามที่เห็นสมควรด้วย
ในกรณีที่ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวไม่อยู่ในสภาพหรือวิสัยที่จะร้องขอต่อศาลได้เอง กฎหมายกำหนดให้ ญาติ พนักงานสอบสวน พนักงานอัยการ พนักงานเจ้าหน้าที่ องค์การซึ่งมีหน้าที่ให้ความช่วยเหลือแก่ประชาชนทางกฎหมาย หรือองค์การซึ่งมีหน้าที่คุ้มครองสวัสดิภาพเด็ก เยาวชน สตรีผู้สูงอายุ ผู้พิการหรือทุพพลภาพ ครอบครัว หรือบุคคลอื่นใดร้องขอแทนได้

(3)  ใช้สิทธิร้องทุกข์ดำเนินคดีกับผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัว

หากผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวประสงค์จะแจ้งความร้องทุกข์ดำเนินคดีกับผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัว จะต้องร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวนภายในสามเดือนนับแต่ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวอยู่ในวิสัยและมีโอกาสที่จะร้องทุกข์ได้ เมื่อร้องทุกข์แล้วผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวนอกจากจะได้รับการคุ้มครองสวัสดิภาพในเบื้องต้นจากพนักงานเจ้าหน้าที่ตามข้อ ๑ (๔.๑) แล้วจะได้รับการคุ้มครองสวัสดิภาพเพื่อป้องกันมิให้มีการกระทำซ้ำระหว่างดำเนินคดีโดยคำสั่งของพนักงานเจ้าหน้าที่ชั้นใหญ่หรือศาล ตามข้อ ๑ (๔.๒) ต่อมาระหว่างดำเนินคดีหากจะยอมความ ถอนคำร้องทุกข์ หรือถอนฟ้อง ก็ได้ เพราะกฎหมายกำหนดให้ความผิดฐานกระทำความรุนแรงในครอบครัวเป็นความผิดที่ยอมความได้ แต่คดียังไม่ถึงที่สุดโดยพนักงานสอบสวนหรือศาลแล้วแต่กรณีว่าคดีอยู่ในชั้นใด จะเรียกคู่กรณีมาทำบันทึกข้อตกลงกำหนดเงื่อนไขให้ผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวปรับพฤติกรรมด้วยการเข้ารับการฟื้นฟู บำบัดรักษา คุมความประพฤติ ชดใช้เงินช่วยเหลือบรรเทาทุกข์ ทำงานบริการสังคม ละเว้นการกระทำที่เป็นต้นเหตุให้ใช้ความรุนแรงในครอบครัว หรือทำทัณฑ์บน ตามระยะเวลาที่ศาลกำหนดให้ได้เสียก่อน คดีจึงจะถึงที่สุด

4. ข้อควรรู้และปฏิบัติสำหรับผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัว

ผู้ที่กระทำความรุนแรงกับบุคคลในครอบครัวจะได้รับผลตามกฎหมาย โดยตกเป็นผู้กระทำผิดกฎหมายฐานกระทำความรุนแรงในครอบครัว มีอัตราโทษจำคุกไม่เกินหกเดือน หรือปรับไม่เกินหกพันบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ  นอกจากนี้จะต้องถูกบังคับให้ปฏิบัติตามมาตรการทางสังคมโดยคำสั่งของพนักงานเจ้าหน้าที่ชั้นผู้ใหญ่หรือโดยคำสั่งศาลเพื่อคุ้มครองสวัสดิภาพให้แก่ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัว ป้องกันมิให้มีการกระทำซ้ำ หากฝ่าฝืนคำสั่งดังกล่าวจะต้องได้รับโทษฐานขัดคำสั่งเจ้าพนักงานหรือขัดคำสั่งศาลอีกส่วนหนึ่งต่างหาก และอาจถูกควบคุมให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไม่ใช้ความรุนแรงกับบุคคลในครอบครัวอีกในกรณีที่ศาลเห็นว่าควรใช้มาตรการแทนการลงโทษ หรือในกรณีที่ผู้ถูกกระทำด้วยความรุนแรงในครอบครัวยอมความ ถอนคำร้องทุกข์ หรือถอนฟ้อง หากฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามมาตรการปรับพฤติกรรมก็จะต้องได้รับโทษ

ดังนั้นผู้ที่จะใช้ความรุนแรงกระทำต่อบุคคลในครอบครัวควรจะรับรู้ข้อกฎหมายนี้ และหลีกเลี่ยงการกระทำความรุนแรงในครอบครัวทุกกรณี หรือหากตกเป็นผู้กระทำความรุนแรงในครอบครัวแล้ว ควรร่วมมือและปฏิบัติตามมาตรการทางสังคมที่พนักงานเจ้าหน้าที่ พนักงานสอบสวน หรือศาลกำหนดและไม่กระทำความรุนแรงในครอบครัวซ้ำอีก

นายสาโรช นักเบศร์
อัยการพิเศษฝ่าย สำนักงานอัยการสูงสุด
ศูนย์อัยการคุ้มครองสิทธิเด็กและสถาบันครอบครัวกลาง